มาทำความรู้จักกับมาตรฐาน CAT ที่นำมาใช้ในเครื่องมือวัดกัน

มาทำความรู้จักกับมาตรฐาน CAT ที่นำมาใช้ในเครื่องมือวัดกัน

CAT คืออะไร

ก่อนอื่นต้องมาทำความรู้จักกันก่อนว่า CAT คืออะไร CAT ไม่ได้แปลว่าแมวนะ แต่มาจากคำในภาษาอังกฤษว่า Category (n) ที่แปลว่า หมวดหมู่, พวก, ประเภท นั่นเอง โดย CAT ที่ว่านี้มีไว้เพื่อจัดหมวดหมู่ระดับความปลอดภัยในอุปกรณ์หรือเครื่องมือวัดทางไฟฟ้าทุกชนิดให้เป็นมาตรฐานสากล 

CAT สำคัญอย่างไร

การจัดหมวดหมู่ของ CAT นั้นจำแนกโดยองค์กรที่ชื่อว่า International Electrotechnical Commission (IEC) โดยสำนักงานใหญ่ตั้งอยู่ที่ประเทศสวิตเซอร์แลนด์ โดยมีวัตถุประสงค์จัดตั้งเพื่อจัดเตรียมหรือกำหนดมาตรฐานทางไฟฟ้า อิเล็กทรอนิกส์ และเทคโนโลยีที่เกี่ยวข้องทั้งหมดหรือเรียกโดยรวมว่า electrotechnology ซึ่งทางมาตรฐาน IEC จะครอบคลุมเทคโนโลยีที่หลากหลาย อาทิ เครื่องกำเนิดไฟฟ้า แบตเตอรี่ การส่งและจ่ายพลังงานฟ้าไปยังอุปกรณ์ไฟฟ้าตามบ้านเรือนและสำนักงานต่าง ๆ และพลังงานแสงอาทิตย์ เป็นต้น 

CAT ถูกกำหนดและจำแนกมาตามระดับความเหมาะสมของอุปกรณ์ต่าง ๆ ในแต่ละประเภทนั้นจะคำนึงถึงลักษณะการใช้แรงดันไฟฟ้าของวงจรไฟฟ้าดังตารางด้านล่างนี้

CAT ที่ใช้วัดในทางไฟฟ้าแต่ละหมวดหมู่แตกต่างกันอย่างไร

1. หมวดหมู่ CAT I

ในหมวดหมู่นี้จะใช้กับการวัดที่วงจรไฟฟ้าที่ไม่ได้เชื่อมต่อโดยตรงกับแหล่งพลังงานไฟฟ้าหลัก หรือวงจรไฟฟ้าที่ผ่านตัวป้องกันแล้ว มักใช้ในอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ที่มีพลังงานต่ำ

2. หมวดหมู่ CAT II

ในหมวดหมู่นี้จะใช้กับการวัดที่วงจรไฟฟ้าเชื่อมต่อโดยตรงกับแหล่งพลังงานไฟฟ้าในแรงดันที่ต่ำ มักใช้ในอุปกรณ์เครื่องใช้ไฟฟ้าตามบ้านเรือน หรืออุปกรณ์เครื่องใช้ไฟฟ้าทั่วไปที่ใช้งานกับไฟบ้านแบบ 1 เฟส หรือ 3 เฟส

3. หมวดหมู่ CAT III 

ในหมวดหมู่นี้จะใช้กับการวัดที่ติดตั้งในอาคารบ้านเรือนที่มีแรงดันไฟ้ฟ้าสูง มักใช้ในอุปกรณ์ควบคุมไฟฟ้า สวิตซ์ เบรกเกอร์ เป็นต้น

4. หมวดหมู่ CAT IV

ในหมวดหมู่นี้จะใช้กับการวัดที่เชื่อมต่อกับแหล่งจ่ายพลังงานไฟฟ้าในแรงดันต่ำและพลังงานสูง มักใช้ในอุปกรณ์ Power meter ไฟฟ้า อุปกรณ์ป้องกันกระแสไฟฟ้าไหลเกิน เป็นต้น

เครื่องมือวัดไฟฟ้าอยู่ในหมวดหมู่อะไรของ CAT

จากเนื้อหาที่กล่าวไปแล้วในข้างต้นก็พอจะทราบได้ว่าอุปกรณ์จำนวกเครื่องมือวัดทางไฟฟ้าต่าง ๆ อาทิ ออสซิลโลสโคป (Oscilloscope) มัลติมิเตอร์ (Multimeter) เครื่องสร้างสัญญาณไฟฟ้า Waveform Generator เป็นต้น นั้นใช้งานในอยู่หมวดหมู่ไหนได้บ้าง โดยสิ่งที่ต้องคำนึงก็คืออุปกรณ์ชนิดที่ใช้วัดไฟฟ้านั้นใช้วัดกับอะไรหรืออยู่ใน CAT หมวดหมู่ใด ตัวอย่างรูปด้านล่าง ดิจิตอลมัลติมิเตอร์ จะมีการระบุว่าช่องเสียบสายวัดสัญญาณนั้นอยู่ใน CAT หมวดหมู่ใด จากตัวอย่างจะอยู่ในหมวดหมู่ 3 และ 4

Hantek ใช้ CAT ประเภทไหนและใช้กับเครื่องมือวัดประเภทอะไรรุ่นใด

สำหรับในเครื่องมือวัดไฟฟ้าของ Hantek นั้นก็มีให้ใช้งานกับ CAT หลายหมวดหมู่ซึ่งจะมีด้วยกันดังต่อไปนี้

1.DSO2000 Series

สำหรับออสซิลโลสโคปรุ่น DSO2000 Series นี้จะมีการระบุที่ช่องเสียบสาย Probe วัดสัญญาณของทั้ง 2 ช่องว่าใช้วัดกับ CAT II ซึ่งควรใช้วัดกับสิ่งที่ต้องการวัดให้อยู่ในหมวดหมู่ที่เครื่องมือวัดได้ระบุไว้ ทั้งนี้เพื่อไม่ให้เครื่องมือวัดเกิดความเสียหายขึ้นได้

2.HDM3065 Series

ในดิจิตอลมัลติมิเตอร์รุ่น HDM3065 Series ก็ได้ระบุถึงคำเตือนว่าช่องเสียบสายวัดสัญญาณนั้นควรใช้อยู่ในหมวดหมู่ CAT II แรงดันไฟฟ้า 300V

3.Hantek2000 Series

สำหรับ Hantek2000 Series เครื่องมือวัดแบบ 3-in-1 เป็นทั้งออสซิลโลสโคป ดิจิตอลมัลติมิเตอร์และตัวสร้างสัญญาณไฟฟ้าในรูปแบบต่าง ๆ ก็จะมีการระบุไว้ที่ช่องเสียบสายวัดไฟฟ้าเช่นกัน ซึ่งอยู่ใน CAT II แรงดันไฟฟ้าไม่เกิน 600V

สรุป

ในเครื่องมือวัดไฟฟ้าต่าง ๆ ก็มักใช้งานอยู่หมวดหมู่ CAT II, III, IV เป็นส่วนใหญ่ และรู้อย่างนี้แล้วก่อนจะใช้งานเครื่องมือวัดไฟฟ้าในประเภทต่าง ๆ นั้น ควรตรวจสอบดูให้แน่ใจก่อนว่าเหมาะสมกับการใช้งานหรือไม่ เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดอันตรายต่อตัวผู้ใช้และอุปกรณ์ที่ใช้งานอีกด้วย

สนใจสั่งซื้อหรือสอบถามข้อมูลเพิ่มเติม

• เว็บไซต์ www.hantekthailand.com
• อีเมล hantekthailand@gmail.com
• โทร 02-591-5244
• มือถือ 082-003-5789
• ไลน์ @hantekthailand
• เฟสบุ๊คเพจ www.facebook.com/hantekthailand

แหล่งอ้างอิง

• https://en.wikipedia.org/wiki/Measurement_category
• https://www.tmatlantic.com/encyclopedia/index.php?ELEMENT_ID=26478
• http://www.hantek.com/